پارسیان

     دنیای امروز به عصر فناوری اطلاعات شهرت یافته و این عنوان می بایست به بهترین نحو در زندگی روزمره و مدیریت شهر بکار گرفته شود .

ساری کارت ، عنوان کارتی است که هر شهروند ساروی صاحب آن خواهد شد . شهروندان با این کارت می توانند بجای پرداخت هزینه های تاکسی و اتوبوس (پس از تجهیز اتوبوس ها و تاکسی ها ) از اعتبار این کارت استفاده کنند . از مزایای پرداخت هزینه های حمل و نقل عمومی برای شهروندان از این روش ، می توان به حجم کم کارت بجای پول جهت حمل آن ، ایمنی بالا ، جلوگیری از درگیری های لفظی رایج بین مسافرین و رانندگان تاکسی به جهت نداشتن پول خرد ، جلوگیری از افزایش بی رویه و غیر قانونی کرایه تاکسی و اتوبوس که توسط برخی انجام می شود .( پس از تجهیز تاکسی ها به دستگاههای کارت خوان ، نرم افزارهایی که روی دستگاه نصب می شوند ، برای یک مسیر ، هزینه مشخصی را از کارت کسر خواهند کرد)

اما این کارت صرفا در پرداخت هزینه حمل و نقل کاربرد ندارد و می تواند در بازه وسیعتری استفاده شود . اکثر شهروندان ساروی زمانی که به نقاط تفریحی معدود شهرشان می روند ، نظیر پارک شهید زارع ، سواحل فرح آباد و... از آنها درخواست هزینه برای ورود (ورودی) می شود که این موضوع باعث نارضایتی شهروندان شده است . چراکه آنها مدعی هستند با توجه به اینکه جنگل و دریا در شهرشان قرار دارد ، برای استفاده از آنها همانند مسافران باید یک هزینه بپردازند . اما این مشکل با اراده شهرداری حل می شود . شهرداری می تواند پس از تجهیز ورودی های مراکز تفریحی شهر به دستگاههای کارت خوان ؛ چنانچه هزینه ورود 2000 تومان است ؛ این هزینه را از مسافران دریافت کند و شهروندان با استفاده از ساری کارت ، 500 تومان از اعتبار کارتشان کم شود . سینما ، موزه و... هم می تواند بدین شکل اداره شود . ( یا برخی مکانها برای شهروندان رایگان شود)

 

همانطوری که مشخص است موارد کاربرد ساری کارت قابل تعمیم است و می تواند در جهت رفع مشکلات شهر و یا در جهت افزایش رفاه شهروندان موثر باشد .

شهرداری از این اقدام چه سودی می برد؟

همانطوری که مشخص است نوع پرداخت هزینه ها توسط شهروندان با استفاده از این کارت بصورت پیش پرداخت صورت می گیرد ، یعنی شهروندان برای استفاده از کارت می بایست کارت خود را شارژ کرده و سپس استفاده کنند . پرداختهای شهروندان برای شارژ ساری کارت در حساب بانکی که متعلق به شهرداری است واریز می شود . بدیهی است گردش مالی حساب ساری کارتِ شهرداری می تواند برای شهرداری یک فرصت سرمایه گذاری تلقی شود .

از طرفی با توجه به تجهیز حمل و نقل عمومی به سیستم پرداخت الکترونیکی ، شهروندان رغبت بیشتری برای استفاده از حمل و نقل عمومی پیدا خواهند کرد که این موضوع می تواند در کاهش مشکلات ترافیکی شهر موثر واقع شود .

اجرای درست قوانین شهری نظیر کنترل هزینه های حمل و نقل عمومی ، پیگیری و نظارت دقیق بر عملکرد رانندگان حمل و نقل عمومی ( گاهی اوقات دیده می شود در برخی مواقع که شهروندان نیاز بیشتری به تاکسی ها دارند ، نظیر روزهای بارانی ، روزهای تعطیل و... برخی رانندگان متاسفانه بصورت دربست فعالیت می کنند.) ، و همینطور تشویق رانندگان .

پرواضح است ، شهرداری در دامنه وسیعتری از مدیریت شهری می تواند از "ساری کارت" استفاده کند .

 در پایان باید اشاره کرد که هیچ منطقی وجود ندارد که اجرای چنین ایده هایی – چنانچه پس از کارشناسی و مطالعات دقیق مورد تایید قرار گرفت – ، به علت اینکه در دیگر شهرهای کشور اجرا نشد ، در شهرهای شمالی ، علی الخصوص ساری اجرا نشود . بیایید برای یک بار هم شده ما اولین باشیم.

محمد اتقائی  ۱۳۹۲/۸/۲۶

بازتاب در رسانه :  تین نیوز (پایگاه خبری صنعت حمل و نقل) -  شمال پرس - مازند شورا - مازنا - بصیر آنلاین

    با یکی از دوستان در مورد وجود تعداد زیاد تاکسیها در ایستگاههای بابل صحبت می کردیم و اتفاقا دوستم با مزاح به این نکته اشاره کرد که " تعداد عرضه ها از تعداد تقاضاها در سیستم حمل و نقل عمومی شهری بیشتر است و این وضعیت بسیار مطلوبی است!"... ولی این مطلوبیت گریبان گیر ترافیک شهر شد . بدین صورت بعلت نبود پارک سوار مناسب ، تاکسی ها در ساعتی از روز که مسافر ندارند صفهای نسبتا طولانی در کنار خیابان می بندند و این صفها گاها دو خط موازی کنار هم را تشکیل می دهند . یعنی خیابانهای نسبتا کم عرض شهری مثل بابل ، که حداکثر 3 باند (lane) دارند ، در محلهای نزدیک ایستگاهها عملا دو باند مسدود می شود (به علت صفهای تاکسی) و تردد اتومبیلها می بایست از یک باند انجام شود و این تنگه بوجود آمده باعث کند شدن روند جریان ترافیک می شود . بعلت اینکه کارها اصولی و مهندسی اجرا نمی شوند ، شهروندان باید این مشکلات را تحمل کنند و تنها راه درمان این بیماری ترافیکی در شهر احداث پارک سوار و جمع آوری ایستگاههای (مبدا ، مقصد) از کنار خیابان و انتقال آن به پارک سوار می باشد .

پارک سوار به طور خلاصه به مکانی گفته می شود که پارکینگ و ایستگاهها در کنار هم قرار گیرند و هدف از ساخت آنها این است که اگر شهروندان برای رسیدن به ایستگاههای حمل و نقل عمومی شهری ، از خودروی شخصی استفاده کرده اند ، در پارکینگ کنار ایستگاهها خودروی خود را پارک کنند و سپس برای ادامه سفر شهری خود از حمل و نقل عمومی استفاده کنند . هر چند احداث این مکان بطور همزمان کاری پر هزینه است ، لذا بصورت نوبتی می بایست این کار را انجام داد و طرح احداث اصولی این کار باید در طرح های بلند مدت مدیریت شهری گنجانده شود .

زیر پل کشوری بابل چه خبر است؟

  یکی از اقدامات واقعا قابل تامل مدیریت شهری بابل ، تبدیل زیر پل شهید کشوری این شهر به پارکینگ و ایستگاههای تاکسی است! از آنجایی که پل شهید کشوری در ورودی این شهر قرار دارد ؛ و معمولا عرف رایج در مدیریت شهری ، نگاه ویژه به زیباسازی ورودی شهر است ، متاسفانه شاهدیم نگاه غیر کارشناسانه شهرداری بابل به این موضوع مشکلات شهر را بیشتر کرده است . نورپردازی بسیار ضعیف و با رنگهای نامناسب ، فضای سبز ضعیف زیر پل ، و از همه مهمتر ایجاد کاربری پارک سوار در زیر پل ، عملکرد ضعیف این دستگاه را نشان می دهد. اگرچه امروز شاهدیم وجود پل کشوری دردی از ترافیک این منطقه را درمان نکرد ، حاکی از مطالعات ضعیف مسئولین شهری در حل معضل ترافیک می باشد .

شهرداری ساری کارها را اصولی و با آینده نگری انجام دهد

   احداث پارک سوار در مراکز متراکم تر ساری می بایست با دقت بیشتری انجام شود . میدان ساعت و میدان امام نیاز جدی به احداث پارک سوار دارند . از ویژگی های مثبت احداث پارک سوار ساماندهی و نظم بیشتر تاکسی ها می باشد و وجود مرکز نظارت تاکسیرانی در هر پارک سوار هم می تواند مانعی از نابسامانی و افزایش کرایه بی رویه برخی خطوط شهری (نظیر امام – شهرداری – فرهنگ) توسط رانندگان شود . انتقال ایستگاه تاکسی های برون شهری (ساری – بابل ، ساری – آمل و...) از میدان امام به ترمینال غرب واقع در انتهای بلوار پاسداران ، از شلوغی و تراکم منطقه کاسته و باعث بهبود سیستم حمل نقل می شود . روند رو به رشد و مثبت شهرداری ساری در چند ماه اخیر نشان دهنده عزم شهرداری در بهبود وضعیت شهر می باشد و امیدواریم این کارها بر مبنای اصول مهندسی و آینده نگری طراحی و اجرا شوند .

محمد اتقائی ۱۴/۱۲/۹۱

بازتاب در رسانه : بصیرآنلاین - مازنا - شمال پرس -  تین نیوز (پایگاه خبری صنعت حمل و نقل)

     در شهرهای بزرگ که مشکلات زیادی با شهروندان دست و پنجه نرم می کند ، لزوم ایجاد شهر مجازی و الکترونیکی بیشتر احساس می شود . همانطوری که شاهد هستیم روزانه تعداد زیادی از شهروندان با وسیله نقلیه تک سرنشین برای خرید ما یحتاج زندگی از یک سمت شهر به سمت دیگری از شهر می روند و این مسئله نه تنها هزینه هایی را برای شخص ( اقتصادی ، زمانی ، روانی و... ) ایجاب می کند ، بلکه هزینه هایی را برای عموم شهروندان تحمیل می کند . با توجه به ثابت بودن معابر شهری و افزایش روز افزون وسایل نقلیه ، در اکثر شهرها تعریض خیابانها که موجب بهبود سطح سرویس خیابانها می شود باید در دستور کار برنامه های مدیران شهری قرار داده شود ؛ ولی در موازات این عمل می بایست کارهایی انجام داد که با کاهش عبور وسایل نقلیه از معابر شهری ، سطح سرویس معابر افزایش یافته و رفاه و رضایت شهروندان تامین شود . در دنیایی که به عصر اینترنت و فنآوری اطلاعات شهرت یافته ، دیگر با استفاده از روشهای قدیمی و سنتی نمی توان به رفاه و پیشرفت مطلوب در شهرها دست یافت . از این رو بهبود سیستم حمل و نقل شهری در جهت ترغیب شهروندان از استفاده از آن و ایجاد شهر مجازی دو راهکاری است که می توان جلوی برخی از مشکلات شهر را گرفت .

ایجاد شهر مجازی

حال شهری مانند ساری را تصور کنید که دارای وب سایت فروشگاه اینترنتی جامع تحت مدیریت شهرداری باشد . شهرداری با فروشگاههایی که علاقه مندند با این بازار مجازی همکاری کنند ، قرارداد می بندد . سپس شهرداری ایستگاههایی در بیشتر نقاط شهر با نام ایستگاههای پیک ایجاد می کند . ایستگاههای پیک محل تجمع موتورهای پیک هستند تا پیک های مورد نیاز از نزدیک ترین ایستگاه به محل خرید ، به محل خرید رفته و کالا را تحویل گرفته و به مقصد می رساند . شهروندان با مراجعه به وبسایت خرید اینترنتی شهر مجازی ، کالا ها را انتخاب کرده و پس از پرداخت اینترنتی ، کالاها در کمترین زمان به منزل شهروند می رسد . شهرداری برای تشویق شهروندان می تواند هزینه حمل و نقل پیک را از شهروندان نگیرید که با یک برآورد کوچک متوجه می شویم که نه تنها شهرداری از این عمل ضرری نمی کند ، بلکه سود هم می برد . مهمترین پاسخ این اقدام قابل تعمیم ، کاهش ترددهای درون شهری می باشد که ترافیک به مقدار چشم گیری کاهش می یابد . هر چند این بازارهای مجازی توسط بخش خصوصی گاها راه اندازی شده ولی یک بازاری جامع مخصوص شهر و تحت مدیریت شهرداری که تضمین یک چنین نهادی پشت آن باشد ، شهروندان را بیشتر به استفاده از آن ترغیب می کند . استفاده از نرم افزارهای بروز و متخصصان فناوری اطلاعات در بهتر شدن چنین بازاری تاثیر زیادی دارد .   

نظم در سیستم حمل و نقل و سیستم پرداخت الکترونیکی

تشویق مردم به استفاده از حمل و نقل عمومی می بایست با فراهم کردن امکانات مناسب همراه باشد . برخی موارد مهمی که شهروندان را به استفاده از حمل و نقل عمومی ترغیب می کند عبارتند از : وسایل حمل و نقل بخوبی در دسترس باشند ، به موقع در مبدا باشد و به موقع به مقصد برسد ، هزینه مناسبی داشته و پرداخت هزینه براحتی صورت گیرد تا در نهایت رفاه و آسایش شهروندان تامین شود . حال این موارد را اگر در شهرهای استان بخصوص ساری مورد مطالعه قرار دهیم ، شاهدیم که برخی خواسته های شهروندان تامین نشده است . بطور مثال ایستگاههای اتوبوس ساری حالت نمادین دارند و اتوبوسها بجای اینکه فقط در ایستگاهها توقف کنند در اکثر موارد در جاهایی به غیر از ایستگاهها توقف می کنند . لازم است برای ایستگاههای اتوبوس زمان تعریف شود بطور مثال در ایستگاهها نوشته شود هر 15 دقیقه یک اتوبوس میرسد . اتوبوسها با برنامه ریزی درست و علمی ، میزان توقف های خود و سرعت خود را طوری کنترل کنند که به موقع در ایستگاهها حاضر شوند . موضوع مهمتر ، نحوه پرداخت کرایه است  ؛ با توجه به کمبود پول خرد ، اکثر مواقع شاهد درگیری لفظی بین مسافرین تاکسی و اتوبوس با راننده ها هستیم . چه خوب است در این زمینه از سیستم های الکترونیکی استفاده شود بطوری که این طرح سالها در شهرهای بزرگی چون اصفهان و تهران اجرایی شده و رضایت شهروندان را در پی داشته است .

تقویت وب سایتها ، حداقل بکارگیری فناوری است

همانطوری که اشاره شد در دنیای موسوم به فناوری اطلاعات ، دسترسی مردم به اینترنت افزایش یافته و این موضوع بهانه ی مناسبی برای ارتباط بین مردم و دستگاهها می باشد . متاسفانه در استان مازندران شاهد کم لطفی برخی مدیران نسبت روابط عمومی و عدم نظارت بر پایگاههای اطلاع رسانی هستیم . بدین صورت که هنوز برخی از فرمانداری های استان وب سایت ندارند و اوج فاجعه وب سایت فرمانداری شهرستان قائمشهر است که میزبانی آنرا وبلاگ میهن بلاگ انجام میدهد . یعنی عالی ترین دستگاه اجرایی شهرستان آنقدر بودجه ندارد که یک دامنه اختصاصی ثبت کند و میزبانی را اجاره کند؟!  یا کم توجهی مسئولین را به این امر نشان می دهد؟!

 

با کمی دقت در وب سایتهای دستگاههای استان متوجه می شویم که عدم بکارگیری متخصصان حوزه آی تی ، باعث بروز نواقض در اکثر سایتها می شود . به امید آن روزی که مدیران از فنآوری اطلاعات برای مدیریت بهتر استفاده کنند و چه خوب است استاندار مازندران به مانند برخی استانداران دیگر از جمله استاندار تهران در خصوص بروز رسانی و توجه وب سایتهای دستگاههای اجرایی استان هشدار جدی بدهد تا دیگر شاهد کم کاری ها در زمینه اطلاع رسانی نباشیم .

محمد اتقائی ۱/۷/۹۱

بازتاب در رسانه : شمال پرس - بصیر آنلاین - مازنا - استان نیوز

    چند وقتی است مطالبی راجع به طرح معرفی مازندران به عنوان کلانشهر مطرح می شود ؛ موضوعی که شاید برای خود افرادی که چنین موضوعاتی را بیان می کنند به درستی تحلیل نشده باشد . به راستی مازندران را کلانشهر معرفی کنیم یعنی چه؟!

اگر از نگاه مدیریتی به این قضیه نگاه شد ؛ چه کسی این کلانشهر را اداره کند؟ آیا تمام شهرداریهای تمام شهرهای استان تحت شهرداری مرکز استان اداره شود؟! با این موضوع وضع شهرهای استان بهتر می شود؟!

و یا اگر از دیدگاه بودجه کلانشهرها به این موضوع نگاه شد ، آیا واقعا با این بودجه ، استان پهناور مازندران آباد می شود؟!

این مسائل نه تنها باعث رونق استان نمی شود ، بلکه کاری بیهوده و کم ارزش است .

پیشنهاد بنده معرفی کردن چند شهر نزدیک به هم به عنوان کلانشهر است که تحت یک شهرداری مرکزی اداره می شوند . جمعیت شهر ساری حدود 300 هزار نفر است که در روزهای کاری ، گاهی اوقات بیش از دوبرابر این هم می شود .

می دانیم مطابق تعریف جدید ، کلانشهر به شهرهایی گفته می شود که جمعیت آنها حداقل 500 هزار نفر باشد . یعنی حدود 200 هزار نفر کم داریم تا ساری را کلانشهر معرفی کنیم . از طرفی شهرهای سورک (میاندرود) و قائمشهر فاصله بسیار کمی با ساری دارند و حد فاصل شهرهای (ساری – قائمشهر) و (ساری – سورک) هم جمعیت زیادی پراکنده شده اند .

 از طرفی طبق گزارشات مرکز مدیریت راههای کشور ، محور ساری – قائمشهر یکی از پرتردد ترین محورهای کشور است که با مطالعاتی که بروی حجم تردد رفت و برگشت این محورها انجام شد ، نشان می دهد که حجم تردد روزانه در مسیر رفت و برگشت ، زیاد و تقریبا نزدیک به هم است . این نشان می دهد اکثر تردد بین ساری و قائمشهر ، تکراری و این شهروندان ساروی و قائمشهری و شهرهای اطراف هستند که برای کارهای روزمره به شهرهای یکدیگر سفر می کنند . از طرفی با کمی دقت به فاصله بین شهرهای ساری – قائمشهر و ساری – سورک و سرعت رشد آبادانی در حد واصل این شهرها ، می توان پیش بینی کرد که تا چند سال آینده این شهرها احتمالا بهم پیوسته خواهند شد .

با توجه به قرار گیری فرودگاه بین المللی ساری در شهرستان میاندرود ، شکل گیری کلانشهر ساری بزرگ (ساری – قائمشهر – میاندرود) که احتمالا جمعیتش هم حدود 500 هزار نفر هم می رسد ، مطمئنا سرعت توسعه ی این سه شهر را بیشتر می کند . لازم به توضیح است که پس از شکل گیری این کلانشهر ، سه فرمانداری در این شهر بزرگ واقع می شود ( ساری – قائمشهر – میاندرود) که این را هم می توان به فال نیک گرفت .  این موضوع شباهت بسیاری با تهران بزرگ که از سه فرمانداری (تهران – شمیرانات – ری ) تشکیل شده است ، دارد .

با توجه به اینکه تقسیمات ، صرفا در جهت توسعه هر چه بیشتر مناطق و درنهایت افزایش رفاه شهروندان است ، مطمئنا موضوع ذکر شده سرعت توسعه ساری را دوچندان می کند .

محمد اتقائی ۱۶/۵/۹۱

بازتاب در رسانه : بصیر آنلاین - شمال پرس - هراز نیوز - مازندنومه

در راستای انتشار مطلبی با عنوان " شاهکار جدید سازمان حمل  نقل و ترافیک ساری " در تاریخ ۱/۲/۹۱ در وبلاگ پارسیان ، و بازتاب آن در برخی رسانه های استان ؛ امروز شاهد اصلاح تابلو ذکر شده بودیم .

همانطوری که قبلا اشاره شد ، بکارگیری مهندسین مشاور در کلیه کارهای تخصصی ، مانع از بروز چنین اشکالاتی می شود . نظر به اینکه مسئله ترافیک ، امروز در شهرهایی مانند ساری به یک معضل تبدیل شده است ، انتظار آن می رود مسئولین شهرداری این موضوع را با جدیت بیشتری دنبال کرده و ضمن تاکید بر بکارگیری مدیران متخصص و دارای صلاحیت علمی در همه رشته های تخصصی ، امیدواریم مسئولین محترم  ، موضوع ترافیک را با حساسیت بیشتری دنبال کرده تا با انجام مطالعات دقیق و  با استفاده از پیمانکاران مجرب ، شاهد رفع مشکلات ترافیکی مرکز استان باشیم .

 از این رو ضمن قدردانی از رسانه هایی که نسبت به انتشار این موضوع اقدام کرده اند ، از سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری ساری بابت اقدام به موقع اصلاح تابلو تشکر می کنیم و امیدواریم دیگر شاهد چنین اشتباهاتی در ساری نباشیم .

محمد اتقائی ۳/۲/۹۱

بازتاب در رسانه : شمال پرس

   تا به امروز تابلوهای ترافیکی متعددی در ساری مشاهده کرده بودم که برخی از آنها به علت بی توجهی مسئولین حمل و نقل و ترافیک ، غیراستاندارد طراحی و نصب شده بودند که با پیگیریهای بنده و دستور شهردار محترم جلوی این اشکالات گرفته شد و برخی از آنها نیز اصلاح شدند .گرچه روند نصب تابلوهای غیر استاندارد تاحدودی برطرف گردید ولی چند روز اخیر با تابلوی جالبی مواجه شدم.

این تابلو که اخیرا در بلوار آزادی و تقریبا در روبروی عمارت شهرداری مرکزی ساری نصب شده است ، می خواهد از وجود دوربرگردان در چندین متر جلوتر ، راننده را آگاه سازد.

 

می دانیم سمت عبور اتومبیلها در کشورهایی نظیر ایران که فرمان اتومبیل در سمت چپ قرار دارد بدین صورت تعریف می شود : سمت راست بلوار جهت رفت و سمت چپ بلوار جهت برگشت می باشد .

هرچند وجود دوربرگردان ها جای بحث مفصل دارد ؛ در حوزه شهری به علت پایین بودن سرعت مجاز اتومبیل ها (حداکثر 60 ) ، احداث دوربرگردان برای دسترسی بهتر شهروندان با اصلاح هندسی مناسب بلوارها و به شرط ایجاد خطوط کاهش سرعت و افزایش سرعت در طرفین بلوار ، بلامانع می باشد .

از آنجایی که جهت دوربرگردان از راست به چپ می باشد ، علامت دوربرگردان هم باید این پیام را به راننده منتقل کند ، یعنی فلش باید جهت راست به چپ را نشان دهد . ولی این تابلو پیام دیگری را به راننده منتقل می کند و جهت فلش از سمت چپ به راست است!

 

با توجه به تذکرات مکرر بنده به مقامات شهری به جهت دقت در طراحی علائم ترافیکی و اخذ مهندسین مشاور در کلیه کارهای تخصصی از جمله مسائل ترافیکی ، فلسفه نصب چنین تابلوهایی چه می تواند باشد؟!

از آنجایی نصب تابلوهای غیر استاندارد علاوه بر مسائل مربوط به ایمنی ترافیک ، بر سیمای شهر هم تاثیر می گذارد ، امیدواریم مسئولین شهری ضمن برطرف کردن کمبودها و مشکلات شهر ، تمام مسائل را در نظر گرفته و در زمینه ی مدیریت حمل و نقل و ترافیک با دقت بیشتری موضوع را پیگیری نمایند.

محمد اتقائی  ۱/۲/۹۱

بازتاب در رسانه : شمال پرس 

    نقل شده است هنگام عروسی محمد رضا شاه پهلوی و زن مصری اش فوزیه در سال 1317 به سبب گذر مهمانان مصری و همراهان عروس به وسیله راه آهن جنوب به تهران ، از طرف دربار و شهربانی دستور اکید صادر گشته بود که دیوارهای تمام دهاتهای مجاور راه آهن را سفید کنند . در یکی از دهات چون گچ در دسترس نبود ، بخشدار دستور می دهد که با کشک و ماست که در آن ده فراوان بود دیوارها را موقتا سفید نمایند و به این منظور با پولی که از کدخدای ده می گیرند و با خرید مقدار زیادی ماست کلیه دیوارها را ماست مالی کردند و ماجرای این ماستمالی مدتها موضوع اصلی شوخی های محافل و مجالس بود...

با این مقدمه به سراغ موضوعی میرویم که برای شهروندان شهرهای شمالی مشکلی دست و پا گیر می باشد. استانهای شمالی ایران به علت شرایط آب و هوایی و موقعیت جغرافیایی ، دارای میزان بارش زیادی می باشند .  از این رو در مناطق شهری به علت آنکه اکثر سطوح شهر دارای روکش آسفالتی می باشد و دارای ضریب نفوذپذیری کمی می باشد ، شاهد جاری شدن روانآب ناشی از بارش باران در کوچه ها و خیابانها می باشیم که این موضوع مشکلات جدی برای شهروندان ایجاد کرده است .

نخستین راهکارهایی که برای حل این مشکل توسط مدیران شهری پیشنهاد و اجرا شد ، استفاده از چاههای جذبی در کوچه ها و معابر بود که بدین ترتیب تقریبا در هر کوچه یک چاهی تقریبا عمیق حفر گشته و روانآب ناشی از بارش با شیبی که برای کوچه تعبیه شده بود به این چاهها هدایت می شد . پس از سالها بنا بر هر علتی ، این چاهها نتوانستند آبهای سطحی را به خود جذب کرده و بنابراین آن قسمت از کوچه ها و خیابانهایی که در پایین دست قرار داشتند دچار آب گرفتگی شدند. این امر نه تنها سبب اخلال در تردد شهروندان شد بلکه سیمای شهر را به شدت تخریب کرد . پس از این مشکل شهرداری تصمیم گرفت این روانآب را به هر صورتی از این مناطق دور کند تا بعدا چاره ای بیاندیشد . بنابراین در آن کوچه هایی که دارای چاههایی بودند که نمی توانستند آبهای جذبی را به خود جذب کنند سیستمی تعبیه گشت که آب وقتی در چاهها به سطح مشخصی رسید توسط موتور پمپ هایی که در آنها قرار داده شده بود ، پمپاژ گشته و توسط لوله هایی که پس از عملیات کنده کاری به جوی های کنار خیابان اصلی متصل می گشت ، هدایت شد . این سیستم که شباهت زیادی به سیستم (Underground Detention Pond) دارد در جاههایی بکار می رود که دفع روانآب سطحی چاره ای جز این ندارد و بیشتر جنبه مدیریت بحران به خود می گیرد .

حال آن روزی تصور شود هنگام بارش شدید باران ، برق مناطق هم قطع گشته و موتورپمپ هایی که به وسیله جریان برق فعالیت می کنند ، نتوانند پمپاژ کنند ! تصور شود روزی این موتور پمپها به هر علتی از کار بیافتند و تا زمانی که تعمیر شوند در کوچه ها و معابر چه اتفاقی می افتد ؟!

این مشکلات با اعزام یک گروه نقشه بردار به مناطق جهت تعیین شیب مناسب و اصلاح شیب بندی کوچه ها و معابر قابل رفع می باشد . از این رو با شیب مناسب می شود روانآب را به جوی های اصلی هدایت و سپس به کانالهای اصلی که به رودخانه ها متصل هستند ، هدایت نمود . هر چند مناطقی وجود دارند که سطح آن محله از خیابانهای اصلی پایین تر است ، لذا پس از هدایت تمامی روانآب یک محله به یک نقطه و سپس با نصب موتور پمپ مناسبی که قابلیت انتقال دبی مناسب باشد ، می توان مشکل انرا هم برطرف کرد ؛ یعنی نصب آن همه موتور پمپ ها در کوچه ها ، به مانند حفر چاهها در سالهای قبل ، شباهت بسیاری با داستان ماست مالی که در ابتدا اشاره شد ، دارد .

باید یادآور شد که عملیات نصب و نگهداری این سیستمها که در کوچه ها نصب گردیده هزینه بالایی در بردارد و چنانچه این هزینه ها برای یک گروه مهندسین مشاور می شد ، شاید هزینه ای کمتر از این برای شهرداری در پی داشت .

به امید آن روزی که مدیران مرتبط با مسائل شهری به خوبی توجیه شوند که اخذ مهندسین مشاور جهت مطالعات یک پروژه هزینه نیست، بلکه سرمایه گذاری است و کارهایی که اصولی و مهندسی طراحی و اجرا نشوند ، مطمئنا نتیجه مطلوبی نخواهند داشت .

محمد اتقائی  ۱۸/۱۲/۹۰ 

بازتاب در رسانه : هرازنیوز - مازندنومه - شمال پرس - مازنا

   سرمایه گذاری یکی از مهمترین اقداماتی است که در توسعه نقش اساسی دارد بنابراین جذب سرمایه و سرمایه گذار جهت سرمایه گذاری در منطقه یکی از دغدغه های اصلی مدیران شهری می باشد . از آنجایی که در فرآیند سرمایه گذاری ، طرف سرمایه گذار انتظار دریافت سود مناسبی از سرمایه گذاریش دارد ، لذا در انتخاب نوع و نحوه و مکان سرمایه گذاری با حساسیت موضوع را بررسی می کند . برخی از موارد عمومی که سرمایه گذار در سرمایه گذاری در یک منطقه در نظر می گیرد عبارتند از : امنیت و آرامش منطقه ، استعدادهای طبیعی منطقه ، توسعه یافتگی نسبی منطقه و زیرساختها می باشد که نهایتا برایش سود آوری مطمئن را هم در برداشته باشد. حال چنانچه عوامل فوق را در استان مازندران مورد بررسی قرار دهیم ، متوجه می شویم که امنیت و آرامش در استان وجود دارد ، از نظر استعدادهای طبیعی مازندران زبانزد عام و خاص است ، وجود سه فرودگاه در استان که یکی از آنها بین المللی هم است و وجود راه آهن و محورهای مناسب می تواند دلایل مناسبی برای سرمایه گذاری در استان باشند ، ولی چرا این اتفاق نمی افتد؟

به نظر میرسد مهمترین عاملی که سرمایه گذاری مناسبی توسط سرمایه داران و سرمایه گذاران بخش خصوصی در استان صورت نمی گیرد عدم اطمینان به سود آوری مطمئن و نرخ بازگشت سرمایه مناسب است که بی شک این موضوع برای طرف سرمایه گذار مهمترین دغدغه می باشد . حال تکلیف دستگاههای دولتی در راستای جلب توجه سرمایه گذاران و اطمینان بخشیدن به آنها با توجه به ویژگی های ممتاز استان چیست؟

خودمان آستین را بالا بزنیم!

لازمه سرمایه گذاری بخش خصوصی ، سرمایه گذاری بخش دولتی و عمومی می باشد ؛ تا بخش دولتی دست به کار نشود از بخش خصوصی هم نباید انتظار سرمایه گذاری داشت .  پیشنهاد میشود در فرمانداریها حسابی در نظر گرفته شود که از محل اعتبارات عمرانی استانی بخشی به آن حساب واریز شود و همچنین کلیه دستگاههای اجرایی موظف شوند درصدی از درآمدهای مازادشان را جهت سرمایه گذاری در شهرستان ، به حسابی که بدین منظور در فرمانداری در نظر گرفته شد ، اختصاص دهند ، لذا در این راستا پیشنهاد می شود کارگروهی با نام سرمایه گذاری و توسعه در فرمانداری شهرستان شکل گرفته و روند جذب سرمایه و سرمایه گذاری را بدقت مورد بررسی قرار دهند . بدیهی است در شهرستانهایی که دستگاههای اجرایی بیشتری قرار دارند ، میزان جذب سرمایه توسط کارگروه هم بیشتر خواهد بود . هر چند سعی شده بطور اجمالی شرح حالی از روند جذب سرمایه ارائه دهم ، امکان دارد این اعتبارات جوابگوی سرمایه گذاری مناسب نباشند ، بنابراین کارگروه پس از طی مراحل قانونی می تواند اقدام به فروش اوراق مشارکت به عنوان یک فرآیند سرمایه گذاری مطمئن توسط مردم کند . همچنین می شود فرمانداران چند شهرستان (به عنوان روسای کارگروه سرمایه گذاری و توسعه ) با هماهنگی استاندار (به عنوان رئیس کارگروه سرمایه گذاری و توسعه استان) ، کار گروه ویژه ای تشکیل دهند و با اعتبارات موجود در حسابهای کارگروه شهرستانی ، یک سرمایه گذاری گسترده تر انجام دهند ، که بدیهی است پس از سرمایه گذاری ، اصل سرمایه و سود سالیانه اصل سرمایه به حساب کارگروه برگردانده می شود . به عنوان مثال فرمانداران شهرستانهای غربی استان (رامسر ، تنکابن ، عباس آباد ، چالوس) تصمیم می گیرند در سواحل یکی از شهرها سرمایه گذاری انجام دهند ، بنابراین کارگروه ویژه ای به طور مثال در فرمانداری ویژه تنکابن شکل گرفته و در مورد این موضوع تصمیم گیری میکند.

از نظر منطقی سرمایه گذاری میبایست در مکانهایی انجام شود که حداقل امکانات لازم جهت سرمایه گذاری و ترغیب سرمایه گذاری بخش خصوصی را داشته باشد ، بنابراین مناطق شهری در شهرستانها به علت توسعه یافتگی ، نسبت به مناطق دیگر بیشتر میبایست مورد توجه قرار گیرند . بنابراین این بودجه پس از تصویب کارگروه به شهرداریها اختصاص یافته و شهرداری آنرا در یک موضوع مناسب در شهر سرمایه گذاری کند . پس از بهره برداری از طرحها توسط شهرداری  ، مدیریت مجموعه بر عهده شهرداری قرار می گیرد و شهرداری از محل درآمدهای حاصل از این سرمایه گذاری ، موظف می شود اصل سرمایه بعلاوه سود سالیانه اصل سرمایه را به حساب کارگروه برگرداند . ( که این امر باعث می شود شهرداریها ترغیب شوند زودتر پروژه را به اتمام برسانند!)

حال بخش دولتی چگونه سرمایه گذاری کند؟

با توجه به اعتبارات جذب شده میبایست جایی سرمایه گذاری کرد که بیشترین بازده را داشته باشد ، به طور مثال زیبایی سیمای شهر ، جذب توریسم و مسافر ، اعتبار شهر و منطقه ، کاهش مشکلات زیست محیطی و مدیریت آن ، مسائل ترافیکی و مدیریت ترافیک و حمل و نقل و درآمد زایی بیشتر شهرداری که در مجموع رضایت  شهروندان را در بر خواهد داشت باید جزو مهمترین موضوعات پیش روی شهرداری جهت سرمایه گذاری درست باشد . از جمله مواردی که می توان سرمایه گذاری کرد و میبایست با یک نگاه کلان به این موضوع نگاه کرد ، بحث بازارهای متمرکز می باشد . بطور مثال در شهر ساری ، شهرداری با مبل فروشیهایی که در ابتدای جاده قائمشهر وجود دارند ، وارد مذاکره شود و اقدام به احداث یک مجتمع تجاری مبلمان در یک مکان مناسب با امکانات رفاهی کامل (نظیر پارکینگ ، رستوران ، پارک کودک و... ) برای مشتریان کند و سپس اقدام به فروش واحدها به فروشندگان مبلمان کند . که این امر نه تنها رضایت فروشندگان را در بر دارد ، از نقطه نظر فرصتهای انتخاب و تنوع کالاها برای مشتریان می تواند مورد توجه قرار گیرد .این مجتمع باعث می شود پس از مدتی توسط تبلیغات ، به عنوان مرکز خرید مبلمان شهرت یابد و مشتریانی را نه تنها از تمام نقاط ساری ، بلکه از شهرهای دور و نزدیک استان را به خود جذب کند . موفقیت چنین بازارهایی را می توان در بازار مبل یافت آباد تهران مشاهده کرد . همینطور در شهرهای دیگر استان بطور مثال در بابل مجتمع شیرینی و شکلات احداث شود که فقط فروشگاههای شیرینی و شکلات در آن یافت شود که مطمئنا بزودی مورد توجه قرار خواهد گرفت و با تبلیغات مناسب می تواند مسافرانی را از کل کشور به این منطقه بیاورد .

و یا شهری دیگر مجتمع ورزش های آبی پیشرفته (نظیر سرزمین موجهای آبی مشهد) احداث کند که مطمئنا با توجه به امکانات طبیعی و روند مسافرخیزی این منطقه مورد استقبال مسافرین قرار می گیرد و با تبلیغات مناسب می تواند مسافرینی را از شهرهای دیگر به این مجتمع ورزشی بیاورد .

نظیر این مواردی که ذکر شد ؛ چنانچه توسط بخش دولتی سرمایه گذاری شود ، مطمئنا بخش خصوصی را هم ترغیب به سرمایه گذاری در این منطقه می کند و از آنجایی که این گونه فعالیتها فرصتهای شغلی فراوانی را ایجاد می کنند ، می تواند در روند حل معضل بیکاری هم موثر باشد .

همانطوری که مشخص است بیشترین سود حاصل از این سرمایه گذاری عاید مردم می شود و بدیهی است روند مطالعات و اجرای این برنامه ها نیازمند مدیریتی جدی می باشد.

محمد اتقائی ۱۲/۱۱/۱۳۹۰

بازتاب در رسانه : شمال پرس - هرازنیوز - شمالنا - شمال فردا

   تابلوهای راهنمای شهری به عنوان نوعی از مبلمان شهری در زیبایی شهرها نقش عمده ای دارند و به عنوان یکی از مهمترین ابزارهای مدیریت ترافیک نقش مهمی در کنترل جریان ترافیکی ایفا می کنند ، از آنجا که در طراحی و نصب تابلوها قوانین و مقررات خاصی جهت هماهنگ شدن علائم و رساندن بهتر مفاهیم به رانندگان برقرار است ، متاسفانه به این مهم در شهرهای استان توریستی و پرمسافر مازندران توجه نشده و بجز برخی تابلوهای نصب شده در شهرهای ساری و نوشهر اغلب تابلوهای راهنمای شهری در استان غیر استاندارد و غیر اصولی طراحی گشته اند . بطور خلاصه در طراحی تابلوها پارامترهایی نظیر رنگ نوشتار و رنگ پس زمینه ، اندازه و نوع فونت نوشتار ، تعداد کلمات نوشته شده در تابلوها و... نقش دارند که همه ی آنها میبایست بطورعلمی محاسبه شده و طراحی شوند و آن بدین سبب است که راننده پیام تابلوها را در کمترین زمان و بهترین نحو دریافت کند . با تاکید بر اینکه مدیران دارای صلاحیت علمی میبایست در پستهای تخصصی مرتبط با رشته تحصیلیشان بکار گرفته شوند ، در حوزه حمل و نقل و ترافیک به نظر می رسد کمی در این مورد کوتاهی شده است .

پس از نصب تابلوهای راهنمای شهری غیر استاندارد در شهرهای استان که ظاهرا کسی هم به آنها توجه خاصی نمی کند ، چند وقتی است تابلوهای یکی از شهرهای مهم استان توجه مرا به خود جلب کرده است . این تابلوها که در یکی از شهرهای دانشگاهی استان یعنی بابل نصب شده اند علاوه بر اینکه از نظر قوانین آیین نامه ای به طور کامل غیر استاندارد می باشد در ترجمه واژه های پارسی به انگلیسی هم دچار اشکال می باشد! ؛ معادل انگلیسی واژه "دانشگاه" که"UniverSity"است را "UniverCity"نوشته اند که ظاهرا مسئولین شهرداری بابل نه تنها در هنگام طراحی و نصب به این موضوع توجه نکرده اند بلکه تا به امروز هم کسی متوجه این اشکال نشده که بخواهد تابلوها را اصلاح کند! این گونه تابلوها به طور گسترده در سطح شهر بابل نصب شده اند و جاهایی که مسیر دانشگاه را راهنمایی می کند معادل انگلیسی آن univercity نوشته شده است .

این اشکال در تابلوهای راهنمای شهری ، سطح علمی عاملین نصب تابلوها را زیر سوال می برد و این سوال را در افکار عمومی ایجاد می کند که چند درصد از مسئولین شهرداری به دانشگاه راه پیدا کردند ، چرا که کسی به دانشگاه راه یافته باشد حداقل روزی یکبار هنگام ورود به دانشگاه چشمش به سردر دانشگاه می خورد که معادل انگلیسی دانشگاه را university نوشته اند!!

از آنجایی که احتمالا مسئولین مرتبط در حوزه معاونت عمرانی استانداری از غیر استاندارد بودن تابلوها باخبرند ، کمی جای تامل دارد که چرا جلوی نصب تابلوهای غیر استاندارد در استان مازندران را نمی گیرند؟!

محمد اتقائی - ۲۰/۱۰/۹۰

بازتاب در رسانه : شمال فردا - هراز نیوز - باشگاه خبری شمال ایران

انسان ها در ابتدا به این نتیجه رسیدند برای زندگی بهتر نیازمند آن هستند در جایی سکونت کنند که حدالمقدور به امکانات اولیه زندگی ، یعنی آب دسترسی داشته باشند. این امر باعث شد مجاورت رودخانه ها بهترین مکان برای سکونت آنها باشد .

پس گذر زمان به این نتیجه رسیدند که اگر به جای پراکنده زیستن ، متمرکزتر شوند ، می توانند با کمک یکدیگر زندگی بهتری برای خود و خانوادهای شان پدید آورند.

اين روند سال ها ادامه یافت و روستاها و سپس شهرها پدید آمدند و با افزایش جمعیت نیازها و به تبع آن مشکلات ناشی از شهرنشینی هم بیشتر شد .

مشکلات ناشی از دسترسی به آب آشامیدنی و دسترسی به سوخت ، بشر را به فکر اتصال آنها از طریق شبکه های انتقال آب و شبکه های انتقال سوخت ( گاز طبیعی) به منازل انداخت.

برای مستقر ساختن لوله های انتقال آب و گاز نیازمند این بود که در محل های مناسب حفاری انجام شود تا لوله ها در محل مناسب قرار گیرند . در مدت زمانی که این حفاری ها انجام می شد ، مشکلاتی برای شهروندان پدید آمد ولی مردم به فکر آنچه قرار است اتفاق بیفتد،بودند و این سختی ها و مشکلات را نادیده می گرفتند.

در سال های بعد با گسترش ارتباطات،مردم آگاه شدند عملیات حفاری برای جاگذاری خطوط تلفن هم اجرا می شود و باز مردم به آینده این حفاری اندیشیدند و تحمل کردند.

بعد مسئولان اداره برق تصمیم گرفتند که خطوط انتقال نیرو باید زیرزمینی شود،به ناچار باید دوباره حفاری اجرا شود. مردم هرچند نسبت به این موضوع به درستی توجیه نشده بودند ، ولی باز هم به کار مسئولان برق احترام گذاشتند و مشکلات ناشی از حفاری را تحمل کردند و خطوط انتقال نیرو به زیرزمین انتقال یافت.

چند سال گذشت .دوباره شهروندان باخبر شدند قرار است برای جمع آوری فاضلاب لوله کشی شود و این لوله کشی نیازمند حفاری است . هر چند صبر مردم کم کم داشت به پایان می رسید، ولی به خاطر دسترسی به این امکانات شهری باز هم مشکلات ناشی از حفاری را تحمل کردند!

این داستان به همین جا ختم نشد و سال بعد شرکت مخابرات تصمیم به عملیات کابل برگردان و نصب فیبر نوری گرفت ، بنابراین نیاز به حفاری مجدد بود!!...

به راستی باید تا کی شاهد این حفاری ها باشیم؟ مطمنئا" در سال های آتی هم به علت تخریب لوله های آب و گاز و یا جوابگو نبودن لوله ها برای این منطقه ، عملیات حفاری دوباره انجام خواهد گرفت!

گل آلود شدن معابر به هنگام بارندگی ، اخلال در تردد و رفت و آمد و آلودگی های صوتی ناشی از عملیات حفاری را می توان برخی از مشکلاتی دانست که در عملیات حفاری برای شهرندان به وجود می آید و این موضوع برای شهروندان مازنی به علت بارندگی زیاد در این منطقه بیشتر دیده می شود.

آیا بهتر نیست به جای این همه کارهای تکراری و غیرمنطقی که هزینه زیادی هم برای شرکت های مجری دارد ، یک کار اصولی و منطقی انجام گیرد تا برای همیشه از دست این حفاری ها رها شویم؟

راه حل این مشکل ، احداث "تونل مشترک خدمات شهری" می باشد، تونل مشترک خدمات شهری ، تونل وسیعی است که کلیه زیرساخت های شهری از آن عبور می کند.

قطر این تونل به حدی است که انسان به راحتی مي تواند از آن عبور کند و چنانچه مشکلاتی برای خطوط آب ، گاز ، تلفن و ... به وجود آمد ماموران با ورود به این تونل ها به تعمیر آنها مي پردازند.

از مزایای دیگر این تونل ها این است که اگر امکانات دیگری قرار است به زندگی انسانها راه پیدا کند ، از طریق این لوله ها منتقل شود و دیگر نیاز به حفاری نیست.

برای احداث این تونل یک عملیات حفاری وسیع در سطح شهر به وجود می آید ، ولی مطمئنا حداقل تا 150 تا 200 سال دیگر نیاز به حفاری مجدد نیست . شاید هزینه این حفاری وسیع کمی زیاد به نظر برسد ، ولی با کمی مطالعه می شود به این نتیجه رسید که این عملیات ارزش هر هزینه ای را دارد.

هرچند قانون احداث تونل مشترك تاسيسات در سال 1372 تصويب و ابلاغ شد كه به موجب آن تكاليفي بر عهده وزارت مسكن و شهرسازي در زمينه احداث اين تونل ها در شهرهاي جديد و وزارت كشور در زمينه احداث تونل توسط شهرداريها گذاشته شد ؛ آئين نامه اجرائي مربوط به اين موضوع نيز در سال1384 توسط وزارت كشور و سازمان مديريت و برنامه ريزي سابق تهيه شد.

قانون اصلاح قانون تونل مشترك شهري در سال 89 توسط مجلس تصويب و مرداد ماه سال 89 از سوي رئيس جمهوري ابلاغ شد كه به موجب يكي از مواد آن،تعمير و نگهداري تونل هاي شهري برعهده شهرداري است و هزينه آن بر اساس دستورالعملي كه توسط سازمان شهرداري ها و دهياري هاي كشور تهيه مي شود با تصويب هيات وزيران سالانه از دستگاههاي بهره بردار وصول مي شود.

با توجه به اینکه اجرای این مهم از هر منظری منطقی به نظر می رسد ، مردم استان منتظر اقدام انقلابی مسئولان مربوطه از جمله وزارت راه و شهرسازی ، استاندار مازندران و نمايندگان هستند تا با همکاری با شهرداری ها به خصوص شهرداری مرکز استان این مشکل زیربنایی هم رفع شود.

محمد اتقائی ۹/۷/۱۳۹۰

بازتاب در رسانه : مازندنومه - شمال پرس - باشگاه خبری شمال ایران